ใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติกบรรจุอาหารอย่างไรให้ปลอดภัย บรรจุภัณฑ์พลาสติกเป็นวัสดุที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน เนื่องจากพลาสติกมีมากมายหลายชนิด ทั้งรูปร่างหน้าตาของบรรจุภัณฑ์และคุณสมบัติที่แตกต่างกันไป ผู้บริโภคจึงสามารถเลือกใช้งานให้เหมาะกับอาหารแต่ละชนิดได้ ลักษณะเด่นของบรรจุภัณฑ์พลาสติกคือมีน้ำหนักเบาไม่ว่าจะเป็นลักษณะอ่อนหรือแข็ง สามารถทนต่อความร้อน ความเย็น ไม่รั่วซึม อีกทั้งยังมีน้ำหนักเบาอีกด้วย บรรจุภัณฑ์พลาสติกบางชนิดสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ หรือถึงขั้นย่อยสลายได้ ดังนั้นเพื่อการใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติกได้อย่างถูกต้องและปลอดภัยเราจึงจำเป็นต้องทำความเข้าใจถึงคุณสมบัติของพลาสติกชนิดนั้น ๆ
ประเภทของพลาสติกสำหรับบรรจุภัณฑ์อาหาร
โพลิโพรพิลีน (Polypropylene – PP)
พลาสติกประเภทโพลิโพรพิลีน นิยมใช้ผลิตบรรจุภัณฑ์สำหรับใส่อาหารเพราะมีความหนาแน่นต่ำ แต่มีจุดหลอมเหลวสูง ทนต่อความร้อนและสารเคมีได้ดี มีความใส ไม่ทนต่อความเย็น นิยมใช้ในการผลิตถุงทนความร้อน ที่เราเรียกกันว่า “ถุงร้อน” ใช้สำหรับการบรรจุผลิตภัณฑ์เพื่อการแปรรูปอาหารด้วยความร้อนเพราะทนความร้อนได้สูง และสามารถบรรจุผลิตภัณฑ์อาหารขณะที่ร้อนได้ (hot filled : 100- 121 องศาเซลเซียส) แต่ไม่เหมาะกับการบรรจุอาหารแช่เยือกแข็ง
ตัวอย่างการใช้งานของพลาสติกประเภท PP
- ใช้บรรจุอาหารร้อน เช่น ถุงร้อน (ชนิดใส)
- ใช้ทำตะกร้า กล่องอาหาร ถาดและลัง หรือฝาขวดน้ำ เนื่องจากมีความเหนียวและแข็ง คงรูป ทนต่อแรงได้ในระดังหนึ่ง
- ใช้ทำซองบรรจุอาหารที่มีไขมันอายุการเก็บรักษาไม่สูง เช่น ถั่วทอด คุกกี้ (cookie) เป็นต้น และใช้ทำซองบรรจุอาหารแห้ง เช่น บะหมี่สำเร็จรูป (instant noodle)
- ใช้บรรจุอาหารที่ต้องผ่านความร้อนในการฆ่าเชื้อ โดยที่ PP จะเป็นองค์ประกอบหนึ่งของวัสดุที่ใช้ผลิตซองประเภทนี้ ซึ่งนิยมเรียกว่า retort pouch ซองนี้จะสามารถใช้แทนกระป๋องโลหะได้ จึงเรียกว่า Flexible Can
โพลิเอทิลีน (Polyethylene – PE)
พลาสติกประเภทโพลิเอทิลีน นับเป็นพลาสติกที่นิยมใช้มากที่สุดในการบรรจุ เช่น ถุงซิปล็อคใส ประมาณ 30 เปอร์เซ็น เนื่องจาก PE มีจุดหลอมเหลวต่ำ เมื่อเทียบกับพลาสติกชนิดอื่น ๆ ต้นทุนในการผลิตจึงต่ำด้วย สามารถแบ่งประเภทย่อยของบรรจุภัณฑ์จาก PE ได้ตามความหนาแน่นของโมเลกุล ซึ่งจะมีความเหมาะสมกับการใช้งานที่แตกต่างกัน ดังนี้
- ใช้ผลิตเป็นถุงร้อน (HDPE) และถุงเย็น (LDPE) สำหรับการใช้งานทั่วไปสามารถหาซื้อได้ง่ายตามท้องตลาด ถุงร้อนที่ผลิตจาก HDPE จะมีลักษณะสีขาวขุ่น
- นิยมใช้ LDPE เป็นชั้นสำหรับการปิดผนึกด้วยความร้อน เนื่องจากกระดาษและแผ่นเปลวอะลูมิเนียมซึ่งนิยมนำมาใช้เป็นถุงหรือซองบรรจุอาหาร ไม่สามารถปิดผนึกด้วยความร้อนได้ จึงนิยมนำ LDPE มาประกบติดกับวัสดุต่าง ๆ เหล่านี้ โดยให้ LDPE อยู่ชั้นในสุด และทำหน้าที่เป็นชั้นสำหรับปิดผนึกด้วยความร้อน ตัวอย่างการใช้งาน เช่น กล่องนมยูเอชที แผ่นปิดถ้วยโยเกิร์ต ซองบะหมี่สำเร็จรูป เป็นต้น
- นิยมใช้ผลิตถุงบรรจุผักและผลไม้สด เนื่องจาก PE มีคุณสมบัติสามารถให้ก๊าซซึมผ่านได้ดี ทำให้มีก๊าซออกซิเจนซึมผ่านเข้ามาเพียงพอให้พืชหายใจ และก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่พืชคายออกมาก็สามารถซึมผ่านออกไปได้ง่ายเช่นกัน
- นิยมใช้ผลิตเป็นถุงบรรจุขนมปัง เนื่องจาก PE สามารถป้องกันการซึมผ่านของไอน้ำได้ดีจึงช่วยป้องกันไม่ให้ขนมปังแห้ง
ข้อมูลอ้างอิง